فلج عصب فوق شانه‌ای یا سوپرااسکاپولار
در کجا قرار دارد؟
شبکه بازویی یا براکیال، کلاف بزرگی از عصب‌هاست که بازو و قسمت‌های بالای سینه را مهار می‌کند. ریشه‌های آن در پنج عصب از پنج بخش مختلف ناحیه‌ای است که به‌عنوان ستون فقرات گردن (از C5 تا T1) شناخته می‌شود. دو عصب اول (C5 و C6) برای تشکیل آنچه به‌عنوان تنه فوقانی شناخته می‌شود ادغام‌شده‌اند. عصب سوپرااسکاپولار از همین ساختار منشأ می‌گیرد. از تنه، به قسمت‌های پایینی (به سمت پایین) و از زیر عضله ذوزنقه‌ای به سمت بالای (بخش فوقانی) لبه استخوان کتف عبور می‌کند که به‌عنوان تیغه یا استخوان شانه نیز شناخته می‌شود، پس از عبور از بریدگی استخوان کتف، این عصب گردشی به‌صورت اریب و جانبی (مورب به سمت خارج) به سمت اولین عضله یعنی سوپرااسپیناتوس دارد که آن را تأمین می‌کند. در اینجا، عصب تجزیه می‌شود، با یک شاخه ضخیم که در عضله سوپرااسپیناتوس باقی می‌ماند و شاخه دیگر که به سمت عضله دیگر، اینفرااسپیناتوس، منشعب می‌شود که تأمین‌کننده آن است.
این عارضه چیست؟
Palsy کلمه‌ای است که از paralysis(فلج) گرفته‌شده است و می‌تواند به معنای نشانه هر نوعی از ضعف تا فلج کامل باشد. این عارضه می‌تواند ناشی از هرگونه صدمه وارده به عصب باشد. سه مورد از محتمل‌ترین دلایل عمده به شرح ذیل است:
۱٫ گیر افتادگی یا درگیری محیطی عصب در داخل برش سوپرااسکاپولار یا برش اسپینوگلوئید. دلیل این مسئله ممکن است:
۱٫ کیست گانگلیون پارا لابروم – واردکردن فشار بر روی عصب
۲٫ ضخیم شدن استخوانی و / یا پوکی استخوان (تغییرات استخوانی) رباط فوقانی (لیگامان استخوان کتف مقطع عرضی فوقانی- STSL).
۲٫ ترومای اصلی یا تکراری. تروما اصلی می‌تواند از شکستگی استخوان کتف، پارگی ایجادشده در روتاتور کاف یا آ آرترودز یا خشکی مفصل شانه‌ای ایجاد شود. همه این موارد می‌توانند موجب فشرده‌سازی عصب گردد. ترومای مکرر به‌احتمال بسیار زیاد علت بارگذاری وزن پیش از حد و مکرر است که به‌طور عمده در ورزش‌هایی مانند تنیس، وزنه‌برداری، بوکس و بیس‌بال دیده می‌شود. همچنین این عارضه می‌تواند در حرفه‌های خاصی نظیر نقاشان و طراحان دیده شود.
۳٫ آمیوتروفی مربوط به عصب: یک وضعیت نسبتاً غیرمعمول، که با شروع درد حاد و ضعف در مفصل شانه مشخص می‌شود. این وضعیت کاملاً شناخته‌نشده است، اما تصور می‌شود که ممکن است این وضعیت به علت عفونت توأم باوجود ویروس‌های خاصی مانند CMV باشد، یا ممکن است به دنبال تجویز برخی از واکسن‌ها بروز کند.
زمانی که هر نوع اختلالی در درون عصب سوپرااسکاپولار وجود دارد، عضلاتی را که تأمین می‌کند (عضله سوپرااسپیناتوس و اینفرااسپیناتوس) تحریک عصبی خود را از دست می‌دهند، که موجب بروز علائم و نشانه‌های مشاهده‌شده مربوط به فلج عصب فوق شانه‌ای می‌شود.
نشانه‌ها، علائم و تشخیص
عضلات تأمین‌شده توسط عصب سوپرااسکاپولار، عضله سوپرااسپیناتوس و اینفرااسپیناتوس هستند. این ماهیچه‌ها بخشی از روتاتور کاف (عضلات گرداننده بازو) هستند و به حرکات بازو در مفصل شانه کمک می‌کنند.
اگر این عضلات به دلیل کمبود تحریکات عصبی تضعیف‌شده یا تحلیل روند، درنتیجه انجام این حرکات دچار مشکل خواهد شد.
اگر عضله سوپراسپیناتوس آسیب‌دیده باشد، در این صورت ممکن است دور کردن اندام از محور بدن در محل مفصل شانه تحت تأثیر قرار گیرد. این حرکت به معنای آوردن بازوها از اطراف بدن به بالای سر شما است.
اگر عضله اینفرااسپیناتوس آسیب‌دیده باشد، درنتیجه احتمالاً چرخش خارجی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. این حرکت شبیه به حرکت مورد کاربرد در زمان رساندن دست به سمت عقب برای بستن کمربند ایمنی در ماشین است.
تحلیل رفتن این عضلات معمولاً زمانی مشهود است که از پشت به سرشانه نگاه کنید.
آستانه درد متغیر است. گاهی اوقات درد گیر افتادگی سرشانه بروز می‌کند و گاهی اوقات بعد از فعالیت، درد عضلانی عمومی در اطراف شانه و استخوان کتف وجود دارد. در آمیوتروفی عصبی، احتمال بروز درد شدیدی در مراحل اولیه وجود دارد. درد ممکن است به پشت، گردن یا قسمت فوقانی قفسه سینه برسد.
تشخیص معمولاً با یک بررسی خاص به نام الکترومیوگرافی (EMG) تأیید می‌شود که نشان‌دهنده انسداد عضلات درگیر است. اسکن‌های MRI برای تشخیص کیست گانگلیونی کارآمد است و الگوی تحلیل عضله را تأیید می‌کند. بااین‌حال، تشخیص در یک محیط کاملاً بالینی صورت می‌گیرد، یعنی فقط در سوابق درمانی پزشکی و معاینه انجام می‌گردد.
اسکن MRI نشان‌دهنده تحلیل عضله سوپرااسپیناتوس، با نفوذ چربی (عضله سوپرااسپیناتوس سفیدتر از عضلات دیگر بر طبق این توالی تصاویر MRI به نظر می‌رسد). شما همچنین می‌توانید عصب سوپرااسکاپولار در زیر عضله را مشاهده کنید.
درمان
معمولاً درمان شامل فیزیوتراپی، تمرینات فعال‌سازی خاص و رژیم کنترل استخوان کتف است. اجتناب از فعالیت‌های وخیم کننده شرایط باید مدنظر قرار گیرد تا زمانی را برای بهبودی عصب بدون تشدید یا کشیدگی بیشتر آن تخصیص دهیم.
گاهی اوقات ممکن است جراحی موردنیاز باشد، به‌ویژه درصورتی‌که علت این مشکل درگیری یا فشردگی عصب باشد.
این جراحی معمولاً از طریق جراحی باز انجام می‌شود. ما ترجیح می‌دهیم این کار را با روش آرتروسکوپی انجام دهیم (جراحی معروف به سوراخ کلید)، اگرچه این تکنیک بسیار جدید است و تنها در چند مرکز پزشکی در سراسر جهان در دسترس است.
