بورسا، کیسه های کوچک ژله مانندی هستند که در سراسر بدن، از جمله اطراف شانه، آرنج، مفصل ران، زانو، و پاشنه وجود دارند. آنها حاوی مقدار کمی مایع میباشند، و بین استخوان و بافت نرم قرار میگیرند، و بعنوان بالشتک برای کمک به کاهش اصطکاک عمل میکنند.
آماس کیسه های مفصلی، التهاب بورسا است. دو بورسای اصلی در لگن وجود دارد که به طور معمول تحریک و ملتهب میشوند. یک بورسا نقطه ی استخوانی استخوان لگن به نام تروکانتر بزرگ را پوشش میدهد. التهاب این بورسا، بورسیت تروکانتریک نامیده میشود.
یک بورسای دیگر (بورسای ایلیوپسواس) در داخل ران (سمت کشاله ی ران) واقع شده است. هنگامی که این بورس ملتهب میشود، شرایط گاهی اوقات مانند بورسیت ران است، اما درد در ناحیه ی کشاله ی ران وجود خواهد داشت. این وضعیت به مانند بورسیت تروکانتریک شایع نیست، اما به شیوهای مشابه درمان میشود.
علامت اصلی بورسیت تروکانتریک درد در نوک استخوان ران است. این درد معمولا به خارج از منطقه ی ران کشیده میشود. معمولا درد در مراحل اولیه تیز و شدید است. پس از آن ممکن است که درد بیشتر از یک حالت تیر کشیدن باشد و به منطقه ی بزرگتری از ران گسترش یابد.
به طور معمول، درد در شب، هنگام دراز کشیدن بر روی ران آسیب دیده، و هنگام بلند شدن از صندلی پس از نشستن طولانی شدیدتر است. همچنین ممکن است که این درد با راه رفتن طولانی مدت، بالا رفتن از پله، یا چمباتمه زدن بدتر شود.
عوامل خطر
بورسیت لگن میتواند برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما در زنان و افراد میانسال یا مسن شایعتر است. این بورسیت در افراد جوان و در مردان کمتر رایج است.
عوامل خطر زیر با توسعه ی بورسیت لگن همراه است.
• آسیب استرس تکرار شونده (استفاده ی بیش از حد). این امر میتواند هنگام دویدن، بالا رفتن از پله، دوچرخه سواری، و یا ایستادن برای مدت زمان طولانی رخ دهد.
• آسیب لگن. آسیب به نوک لگن میتواند هنگامی رخ دهد که بر روی ران خود به زمین میخورید، به لگن شما ضربه وارد میشود یا برای مدتی طولانی روی یک طرف از بدن خود میخوابید.
• بیماری ستون فقرات. این موارد شامل اسکولیوز، ورم مفاصل ستون فقرات کمری (پایینی)، و سایر مشکلات ستون فقرات است.
• نابرابری طول پا. هنگامی که یک پا به طور قابل توجه ی کوتاهتر از دیگری باشد، نحوه ی راه رفتن شما را تحت تاثیر قرار میدهد، و میتواند به التهاب یک بورسای لگن منجر شود.
• آرتریت روماتوئید. این مشکل احتمال ملتهب شدن بورسا را افزایش میدهد.
• جراحی قبلی. جراحی در اطراف ران و یا پروتز در لگن میتواند بورسا را تحریک کرده و باعث بورسیت گردد.
• اسپور استخوان یا رسوب کلسیم. این امر میتواند در تاندونهایی که عضلات را به تروکانتر متصل میکنند، اتفاق بیفتد و موجب تحریک بورسا و التهاب شود.
معاینه بالینی
دکتر برای تشخیص بورسیت لگن، یک معاینه ی فیزیکی جامع را انجام خواهد داد، و به دنبال حساسیت در منطقه ی نوک ران خواهد بود. همچنین ممکن است که آزمایشهای اضافی را به منظور رد سایر صدمات یا شرایط احتمالی انجام دهد. این آزمایشات میتواند شامل مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ی ایکس، اسکن استخوان، و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) باشد.
درمان
درمان غیر جراحی
درمان اولیه برای بورسیت لگن شامل جراحی نمیشود. بسیاری از مردم مبتلا به بورسیت لگن میتوانند با تغییرات ساده در شیوه ی زندگی خود، از جمله موارد زیر تسکین یابند:
• اصلاح فعالیت. اجتناب از فعالیتهایی که علایم را بدتر میکنند.
• داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs). ایبوپروفن، ناپروکسن، پیروکسیکام، سلکوکسیب، و غیره، میتوانند درد را کاهش دهند و التهاب را کنترل کنند. NSAID ها را با احتیاط و برای مدت محدود استفاده کنید. در مورد داروهای غیر استروئیدی مورد استفاده با دکتر خود مشورت کنید. اگر شرایط پزشکی خاصی داشته باشید یا داروی خاصی مصرف کنید، ممکن است که NSAID ها باعث بروز عوارض جانبی شوند.
• دستگاههای کمکی. استفاده از عصا برای یک هفته یا بیشتر در زمانی که مورد نیاز است.
• فیزیوتراپی. ممکن است که دکتر شما تمریناتی را برای افزایش قدرت و انعطاف پذیری مفصل ران تجویز کند. شما میتوانید این تمرینها را شخصا انجام دهید، و یا یک درمانگر فیزیکی به شما بیاموزد که چگونه در عضلات ران خود کشش ایجاد کنید و از درمانهای دیگر مانند ماساژ، یخ، گرما، یا فراصوت استفاده کنید.
• تزریق استروئید. تزریق کورتیکواستروئید همراه با یک بی حسی موضعی نیز میتواند در تسکین علائم بورسیت لگن مفید باشد. این یک درمان ساده و موثر است که میتواند در مطب دکتر انجام شود. این امر شامل یک تزریق منفرد به بورسا است. تزریق میتواند تسکینی موقت (چند ماه) یا دائمی را ارائه کند. اگر درد و التهاب بازگشت، ممکن است که یک یا دو تزریق با فاصله ی دیگر لازم باشد. مهم است که تعداد تزریقات را محدود کرد، زیرا تزریق طولانی مدت کورتیکواستروئید میتواند به بافتهای اطراف آسیب بزند.
درمان جراحی
جراحی به ندرت برای بورسیت لگن مورد نیاز است. اگر بورسا پس از امتحان تمامی درمانهای غیر جراحی ملتهب و دردناک باقی بماند، ممکن است که دکتر شما عمل جراحی را برای برداشتن بورسا توصیه کند. حذف بورسا به لگن آسیب نمیزند، و لگن میتواند بدون آن به عملکرد طبیعی خود ادامه دهد.
روش جدیدتری که محبوبیت قابل توجهی بدست آورده، حذف آرتروسکوپی بورسا است. در این روش، بورسا از طریق یک برش کوچک (۴/۱ اینچی) در ران برداشته میشود. یک دوربین یا آرتروسکوپ کوچک، در یک برش دوم قرار داده میشود تا دکتر بتواند ابزار جراحی کوچک خود را هدایت و بورسا را حذف کند. این عمل جراحی کمتر تهاجمی است، سریعتر بهبود مییابد و کمتر دردناک است.
هر دو نوع جراحی به صورت سرپایی (همان روز) انجام میشوند، بنابراین یک شب ماندن در بیمارستان معمولا لازم نیست. مطالعات اولیه نشان میدهد که حذف آرتروسکوپی بورسا کاملا موثر است، اما این مطالعات ادامه دارد.
توانبخشی
بعد از عمل جراحی، میتوان یک دوره ی توانبخشی کوتاه را در نظر داشت. بسیاری از بیماران استفاده از عصا یا چوب زیر بغل برای چند روز را مفید میبینند. ایستادن و راه رفتن در شب بعد از عمل جراحی معقول است. درد پس از عمل جراحی معمولا پس از چند روز از بین میرود.
پیشگیری
اگر چه نمیتوان همیشه از بورسیت لگن پیشگیری کرد، مواردی وجود دارد که میتوانید با انجام آنها از بدتر شدن التهاب جلوگیری کنید.
• اجتناب از فعالیتهای تکراری که بر باسن استرس و تنش وارد میکنند.
• کاهش وزن در صورت نیاز.
• استفاده از کفشهای مناسب برای جبران تفاوت طول پاها.
• حفظ قدرت و انعطاف پذیری عضلات ران.