جراحی زانو یک روش پزشکی تهاجمی است که به منظور تشخیص و درمان مشکلات و آسیب های مختلف در زانو انجام می شود. این نوع جراحی ممکن است برای ترمیم شکستگی های استخوان، جراحی رفع آسیب ها و شکستگی های کارتیلیج زانو، ترمیم رباط‌های صلیبی یا جلوگیری از فشار غیرمعمول بر روی استخوان‌ها انجام شود.
انواع جراحی های زانو
جراحی‌های زانو متنوعی وجود دارند که بر اساس نیازها و مشکلات مختلف انجام می شوند. برخی از انواع جراحی های زانو عبارتند از:
جراحی رفع آسیب کارتیلیج زانو (کارتیلاژو)
این جراحی برای ترمیم یا جایگزینی کارتیلاژ زانو به کار می‌رود. در صورت آسیب و خرابی کارتیلاژ (لایه‌ای از بافت در مفصل زانو)، این جراحی باعث تقویت و بازسازی آن می‌شود.
جراحی رباط صلیبی زانو (ACL Reconstruction)
عمل بازسازی رباط صلیبی قدامی در صورت آسیب به رباط صلیبی قدامی (ACL) زانو به منظور ترمیم و بازسازی این رباط انجام می شود. این جراحی عمدتاً برای بازگرداندن ثبات زانو و امکان بازگشت به فعالیت های ورزشی و روزمره فرد توسط متخصص ارتوپد انجام می شود.
جراحی ترمیم مینیسک زانو
جراحی ترمیم مینیسک زانو یک روش جراحی است که برای ترمیم پارگی‌های مینیسک، انجام می شود. هدف از این جراحی حفظ حداکثر ممکن از بافت مینیسک و بازگرداندن عملکرد طبیعی زانو است. موفقیت این جراحی به عوامل متعددی مانند محل و نوع پارگی، سن و سطح فعالیت بیمار و زمان بندی انجام جراحی پس از آسیب بستگی دارد.
جراحی تغییرات سطح زانو (ترمیم چسبندگی ها)
اگر سطح زانو به دلیل ترک خوردگی ها یا چسبندگی ها آسیب ببیند، جراحی ترمیم و بازسازی این سطح ها انجام می‌شود. جراحی تغییرات سطح زانو، که به عنوان ترمیم چسبندگی‌ها نیز شناخته می‌شود، یک روش پزشکی است که برای رفع مشکلات ناشی از چسبندگی‌ها و بافت‌های زائد در ناحیه زانو انجام می‌شود. این عمل به بهبود عملکرد زانو، کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک می کند.
عمل تعویض مفصل زانو
در موارد پیشرفته آرتریت زانو یامشکلات جدی تری که منجر به آسیب شدید به مفصل شده باشند، جراحی تعویض مفصل زانو انجام خواهد شد. این جراخی را می توان رایج ترین نوع در میان انواع جراحی های زانو دانست.
جراحی آرتروسکوپی زانو
جراحی آرتروسکوپی زانو یک روش جراحی کم تهاجمی است که با استفاده از دستگاه آرتروسکوپ و ابزارهای جراحی کوچک، برای تشخیص و درمان مشکلات مفصل زانو اجرا می شود. این تکنیک به جراح اجازه می دهد تا فضای داخل زانو را با دقت مشاهده و مشکلات موجود را ترمیم کند. به دلیل کم تهاجمی بودن این روش، بیماران معمولاً با درد و ناراحتی کمتری مواجه شده و دوره بهبودی کوتاه تری نسبت به جراحی های باز دارند.
عوامل موثر در انتخاب انواع جراحی های زانو
انتخاب روش‌های جراحی زانو به عوامل متعددی بستگی دارد که باید به دقت در نظر گرفته شوند تا بهترین نتایج برای بیمار حاصل شود. در اینجا به برخی از مهمترین عواملی که بر انتخاب روش های جراحی زانو تأثیر می گذارند، اشاره می‌کنیم:
- نوع آسیب وارد شده به زانو
- شدت آسیب های ایجاد شده
- سن بیمار
- سبک زندگی فرد و فعالیت های ورزشی
- بیماری های زمینه ای و سوابق پزشکی
- شرایط عمومی بیمار
- مهارت و تخصص جراح
عوارض انواع جراحی های زانو
جراحی زانو، همانند هر جراحی دیگر، ممکن است با عوارضی همراه باشد. عوارض مختلفی ممکن است پس از جراحی زانو ایجاد شود، که به عنوان زیر هستند:
✅ درد: پس از جراحی، درد در ناحیه جراحی که معمولا تا چند هفته یا حتی ماه ها ادامه دارد.
✅ حساسیت و عوارض داروی بیهوشی: برخی بیماران، واکنش هایی به داروهای بیهوشی که در جراحی استفاده می شود، دارند و مشکلاتی مانند تهوع یا استفراغ.
✅ تورم و التهاب: جراحی زانو در روهای ابتدایی باعث تورم و التهاب در ناحیه زانو می شود که نیاز به مراقبت و داروهای ضد التهابی دارد.
✅ محدودیت حرکت: پس از جراحی، مدتی حرکت زانو محدود خواهد شد و نیاز به فیزیوتراپی جهت بازگرداندن حرکت طبیعی زانو است.
✅ خونریزی و عفونت: خونریزی معمولاً در جراحی‌های زانو اتفاق می افتد. همچنین، خطر عفونت نیز وجود دارد که نیاز به درمان با آنتی بیوتیک دارد.
✅ خستگی و ضعف: افراد پس از جراحی احساس خستگی و ضعف می کنند که به مرور زمان تا حدود زیادی کاهش می یابد.
✅ آسیب به عصب ها: در برخی موارد، جراحی به عصب ها در نزدیکی منطقه جراحی آسیب می رساند که باعث بی حسی در اطراف زانو می شود.
مراقبت های قبل از انواع جراحی های زانو
مراقبت های قبل از جراحی زانو بسیار مهم هستند تا فرآیند جراحی و بهبودی پس از آن به بهترین شکل ممکن صورت گیرد. در این مرحله، می‌توانید به موارد زیر توجه کنید:
مشاوره با پزشک: قبل از تصمیم به جراحی، مهم است که با پزشک خود مشاوره کنید و جزئیات جراحی، توقعات و ریسک‌های ممکن را بررسی کنید.
آزمایش‌های پیش‌جراحی: پزشک ممکن است شما را برای انجام آزمایش‌های خون، تصویربرداری، و سایر تست‌های پیش‌جراحی ارجاع دهد تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند.
تدابیر دارویی: پیش از جراحی، به پزشک خود اطلاع دهید که داروهایی که مصرف می‌کنید چه داروهایی هستند. ممکن است نیاز به تنظیم داروها قبل از جراحی داشته باشید.
تقویت عضلات: فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی می‌توانند عضلات زانو را بهبود داده و در زمان بازگرداندن حرکت زانو کمک کنند.
پیشگیری از عفونت: حین استحمام قبل از جراحی و در روز جراحی، استفاده از صابون ضدعفونی و مراعات دقیق بهداشتی برای کاهش خطر عفونت بسیار حیاتی است.
تغذیه سالم: مراقبت از تغذیه سالم با مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین و مواد معدنی می‌تواند به سرعت بهبود پس از جراحی را تسهیل کند.
انواع جراحی های زانو برای چه کسانی مناسب است؟
شاید این سوال برای شما نیز ایجاد شده باشد که چه کسانی کاندید جراحی های زانو هستند؟ جراحی‌های زانو برای افرادی مناسب است که با مشکلات و محدودیت های جدی در مفصل زانو مواجه هستند و بهبود وضعیت آن ها با روش های درمانی غیرجراحی امکان پذیر نیست. افرادی که جراحی زانو برای آن ها روش درمانی مناسبی شناخته می شود، عبارتند از:
- افرادی که به علت آرتریت زانو با درد شدید، التهاب و خرابی در استخوان ها و بافت های مفصل زانو رو به رو هستند.
- افرادی که لیگامنت های زانویشان آسیب دیده و نیاز به ترمیم یا بازسازی این لیگامنت ها دارند.
- افراد با آسیب به مینیسک که نیاز به ترمیم یا حذف آن دارند.
- افرادی که با تغییرات شکل سطح زانو مواجه هستند.
- افراد با تغییرات شکل و ساختار زانو که نیاز به تنظیم استخوان ها و بافت های اطراف دارند.
- افرادی که عضلات زانویشان آسیب دیده و نیاز به ترمیم یا بازسازی این عضلات دارند.
برای انواع جراحی های زانو به چه کسی مراجعه کنیم؟
برای جراحی زانو، می توانید به یک جراح متخصص ارتوپد مراجعه کنید که در زمینه انواع جراحی های زانو تخصص دارد. تشخیص و درمان مشکلات ساختاری و عملکردی زانو تاثیر غیر قابل انکاری در انتخاب بهترین روش جراحی زانو دارد. فوق تخصص می‌توانند شما را ارزیابی کرده و نیاز به جراحی را تشخیص دهند. دکتر حمیدرضا اصلانی متخصص ارتوپد و فوق تخصص جراحی زانو از آمریکا هستند، و مدت طولانی در زمینه جراحی های زانو مشغول به فعالیت هستند.
