پارگی رباط صلیبی زانو یکی از شایع ترین آسیب دیدگی زانو بوده که معمولا در هنگام فعالیت های فیزیکی مانند فوتبال، والیبال و اسکی بوجود می آید. معمولا این نوع آسیب دیدگی به دلیل تغییر ناگهانی جهت حرکت، فرود نادرست بعد از پرش یا وارد شدن ضربه مستقیم به زانو رخ می دهد. رباط صلیبی قدامی نقش بسزایی در تثبیت زانو و کنترل حرکت آن دارد. بنابراین پارگی رباط صلیبی منجر به درد شدید، تورم و ناپایداری مفصل زانو می شود. با ما همراه باشید زیرا در این مقاله به بررسی موضوعات مختلفی اعم از علائم پارگی رباط صلیبی، دلایل بروز این عارضه، عوارض، روشهای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
پارگی رباط صلیبی زانو چیست؟
رباط ها نوارهای محکمی بوده که استخوان ها را به یکدیگر متصل می کنند. پارگی رباط صلیبی زانو به آسیب دیدگی یکی از رباط های اصلی داخل مفصل زانو به ویژه رباط صلیبی قدامی (ACL) یا خلفی (PCL) گفته می شود. لازم به ذکر است این رباط ها نقش بسزایی در تثبیت زانو و کنترل حرکات آن دارند و استخوان ران را به استخوان درشت نی متصل می کند. معمولا پارگی رباط صلیبی بنا به دلایل مختلفی اعم از انجام حرکات ناگهانی مانند تغییر سریع جهت، توقف ناگهانی، فرود نادرست بعد از پرش یا وارد شدن ضربه مستقیم به زانو رخ می دهد. بهتر است بدانید شدت این پارگی میتواند از جزئی و خفیفی تا کامل در بدن هر فرد متفاوت باشد.
دلایل بروز پارگی رباط صلیبی زانو
لازم به ذکر است معمولا اکثر پارگی رباط صلیبی زانو با آسیب های دیگری اعم از آسیب دیدگی غضروف مفصل، پارگی مینیسک زانو و دیگر آسیب دیدگی رباط های زانو رخ می دهد. آسیب رباط صلیبی زانو ممکن است در برخی مواقع به صورت یک کشیدگی باشد یا ممکن است دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. به طور کلی این نوع پارگی بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد که رایج ترین آنها به شرح زیر است:
- تغییر ناگهانی وضعیت زانو
- ضعف عضلات اطراف زانو
- توقف یا کاهش سرعت ناگهانی
- وارد شدن ضربه مستقیم به زانو
- ایستادن ناگهانی در هنگام دویدن
- پریدن و فرود آمدن نادرست به زمین
- استفاده نادرست از تکنیک های ورزشی
علائم پارگی رباط صلیبی زانو
این عارضه با علائم متفاوتی در بدن هر فرد ظاهر می شود که به دلیل شدت آسیب دیدگی و وجود آسیب هایی اعم از پارگی مینیسک زانو یا غضروف متغیر باشد.مهمترین و رایج ترین علائم آن اشاره می نماییم:
- محدودیت حرکتی
- درد شدید و ناگهانی
- ضعف یا خالی کردن زانو
- تورم سریع و طی چند ساعت
- ناپایداری زانو و احساس شل شدن
- تجمع خون زیاد در داخل مفصل زانو
- صدای ترکیدن در هنگام آسیب دیدگی
توجه: در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه نمایید زیرا عدم درمان این بیماری منجر به عوارض خطرناک و جدی تر می شوند.
روشهای تشخیص پارگی رباط صلیبی زانو
برای تشخیص این بیماری روشهای مختلفی وجود داشته که اطلاعات دقیقی از علائم و نحوه آسیب دیدگی زانو به پزشک ارائه می دهد. به طور کلی روشهای تشخیص پارگی رباط صلیبی زانو به شرح زیر است:
- رادیوگرافی
- سونوگرافی
- تست لاچمن
- معاینه فیزیکی
- آرتروسکوپی زانو
- تصویربرداری MRI
- تست کشوی قدامی
- تست پیچش محوری
روشهای درمان پارگی رباط صلیبی زانو
بهتر است بدانید درمان این بیماری به عوامل مختلفی اعم از شدت آسیب دیدگی، علائم، سن بیمار و سطح فعالیت فرد بستگی دارد و به دو دسته درمان غیر جراحی و جراحی تقسیم می شوند که به شرح زیر است:
- آلوگرافت
- فیزیوتراپی
- آرتروسکوپی زانو
- استفاده از کمپرس یخ
- جراحی بازسازی رباط صلیبی
- جراحی پیوند از تاندون کشکک
- جراحی پیوند از تاندون چهارسر
- استفاده از بریس و باندپیچی زانو
- جراحی پیوند از تاندون همسترینگ
- مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن
- استراحت و اجتناب از فعالیت های سنگین
روشهای پیشگیری از رباط صلیبی زانو
پیشگیری از این عارضه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و معمولا با رعایت نکات ذکر شده در زیر قابل پیشگیری است:
- استفاده از کفش های ورزشی مناسب
- اجتناب از وارد کردن فشار یا حرکات نادرست به زانو
- انجام حرکات کششی و گرم کردن قبل از انجام حرکات ورزشی
- آموزش نحوه صحیح قرارگیری زانو هنگام انجام حرکات چرخشی و برش
- انجام تمرینات منظم برای تقویت عضلات چهارسر ران، همسترینگ و عضلات مرکزی بدن
- انجام تمرینات تعادلی و کنترل عصبی عضلانی جهت بهبود تعادل و آگاهی بدن از موقعیت مفاصل
بیشتر بخوانید: روماتیسم زانو چیست؟
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، پارگی رباط صلیبی زانو یکی از آسیب های جدی و شایع در مفصل زانو بوده که تاثیرات منفی بر عملکرد حرکتی می گذارد. معمولا این آسیب دیدگی به دلیل انجام حرکات ناگهانی رخ می دهد و عدم درمان آن منجر به بروز عوارض جدی می گردد. بنابراین تشخیص و درمان به موقع این بیماری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.