پارگی مینیسک زانو یک نوع آسیب دیدگی مفصل زانو بوده که معمولا به دلیل فشار یا چرخش ناگهانی زانو رخ می دهد. مینیسک ها دو قطعه غضروفی C شکل در داخل زانو است که در ثبات و حرکت صحیح مفصل نقش بسزایی دارد. این نوع آسیب دیدگی منجر به بروز درد، تورم و محدودیت در حرکت زانو می شود. روشهای مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد که به شدت پارگی و علائم بیمار بستگی دارد. در این مقاله به بررسی موضوعات مختلفی اعم از علت بروز این عارضه، علائم، انواع، روشهای تشخیص و درمان آن می پردازیم پس با ما همراه باشید.
پارگی مینیسک زانو چیست؟
پارگی مینیسک زانو به آسیب دیدگی یکی از دو قطعه غضروفی C شکل در داخل مفصل زانو گفته می شود که به نام مینیسک داخلی و مینیسک خارجی شناخته شده اند. بهتر است بدانید این غضروف ها نقش ضربه گیر داشته و در جذب فشار و ضربه، پایداری مفصل و تثبیت و حرکت روان زانو بسیار تاثیرگذار هستند. این عارضه به دلیل فشار، پیچش یا حرکات ناگهانی در زانو ایجاد می شود و علائم آن شامل درد، تورم، احساس لق بودن زانو و محدودیت حرکتی است.
علائم پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو یکی از آسیبهای شایع در مفصل زانو بوده که با علائمی اعم از درد و محدودیت در حرکت همراه است. بهتر است بدانید علائم این بیماری به طور مستقیم و واضح ظاهر می شوند که در ادامه به برخی از مهمترین علائم آن اشاره می نماییم:
- تورم و التهاب
- صدای خرد شدن
- محدودیت حرکتی
- مشکل در راه رفتن
- احساس درد در زانو
- سفتی در مفصل زانو
- احساس در رفتگی زانو
- قفل شدن یا گرفتگی زانو
- احساس ضعف زانو در هنگام راه رفتن و ایستادن
توجه: لازم به ذکر است در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه نمایید تا با بررسی علائم، بهترین روش درمان را برای شما عزیزان انجام دهد.
دلایل بروز پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو بنا به دلایل مختلفی ایجاد می شود که در این قسمت به رایج ترین علت آن اشاره می نماییم:
- حرکات ناگهانی یا چرخشی: یکی از رایج ترین دلایل پارگی مینیسک، پیچش یا چرخش ناگهانی زانو در حین فعالیت های ورزشی است. بهتر است بدانید این عارضه بیشتر در ورزش هایی اعم از فوتبال، بسکتبال و بسکتبال رخ می دهد.
- تصادفات یا ضربات مستقیم: ضربات مستقیم به زانو، مانند برخورد شدید در حین ورزش یا تصادفات رانندگی باعث پارگی مینیسک می شود.
- بار اضافی و فشار زیاد: فعالیت های فیزیکی شدید یا وزن اضافی، فشار زیادی به زانو وارد می کند که در نتیجه این موضوع احتمال بروز این عارضه افزایش می دهد.
- ضعف عضلات اطراف زانو: عضلات ضعیف اطراف زانو نمی توانند به خوبی از مفصل زانو حمایت کنند به همین دلیل منجر به افزایش بروز این عارضه می شود.
- حرکات تکراری: انجام حرکات تکراری یا فعالیت هایی که به طور مداوم فشار به زانو وارد می کند، به تدریج باعث بروز این بیماری می شود.
- فعالیت های سنگین: بلند کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات نادرست منجر به وارد شدن فشار زیاد به زانو می شود و در نتیجه این موضوع منجر به بروز این عارضه می شود.
- اضافه وزن: چاقی فشار زیادی به مفصل زانو وارد می کند. این فشار اضافی باعث فرسایش زانو و افزایش خطر آسیب به ساختارهای داخلی آن از جمله مینیسک می شود. به همین دلیل افراد با اضافه وزن شدید بیشتر در معرض این آسیب دیدگی هستند.
- آرتروز زانو: آرتروز زانو یک نوع اختلال التهابی بوده که موجب فرسایش غضروف مفصل زانو می شود. افراد مبتلا به آرتروز زانو به دلیل کاهش عملکرد طبیعی مفصل و افزایش فشار بر روی بافت های داخلی زانو، بیشتر در معرض پارگی مینیسک قرار دارند.
- افزایش سن: لازم به ذکر است با افزایش سن، غضروف ها و بافت های مفصلی ضعیف تر می شوند، در نتیجه مینیسک ها بیشتر در معرض پارگی قرار می گیرند. لازم به ذکر است این بیماری بیشتر در افراد بالای 30 سال مشاهده می شود.
انواع پارگی مینیسک زانو
همانطور که پیشتر ذکر شد، پارگی مینیسک زانو با توجه به محل آسیب، شکل و شدت آن دارای انواع مختلفی است. هر یک از این انواع ویژگی های خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی آنها پرداخته ایم:
پارگی طولی
در این نوع پارگی، شکستگی به صورت طولی در مینیسک ایجاد می شود. این پارگی منجر به جدا شدن بخش های مختلف مینیسک از یکدیگر می شود و در نتیجه باعث درد و محدودیت حرکتی می گردد.
پارگی ریشه ای
در پارگی ریشه ای، قسمتی از مینیسک از نقاط اتصال آن به استخوان جدا می شود. این نوع پارگی عملکرد مینیسک را کاهش می دهد و دامنه حرکتی زانو را محدود می کند، به طوری که فرد ممکن است احساس ناپایداری یا درد مداوم در زانو داشته باشد.
پارگی عرضی
در پارگی عرضی، شکستگی به صورت عمودی و در عرض مینیسک ایجاد می شود. این پارگی تاثیر زیادی بر عملکرد مینیسک دارد و باعث درد و التهاب در ناحیه زانو می شود. به طور کلی، درمان این نوع پارگی نسبت به پارگی های شعاعی راحت تر است.
پارگی شعاعی
در پارگی شعاعی، شکاف به صورت عمودی از مرکز مینیسک به سمت لبه ها ایجاد می شود. این نوع پارگی در بخش های فاقد رگ های خونی رخ می دهد و به دلیل عدم خونرسانی در این نواحی، درمان آن نیاز به مداخلات پزشکی یا جراحی دارد.
بیشتر بخوانید: کیست مینیسک زانو
پارگی ترکیبی
این نوع پارگی ترکیبی از پارگی های طولی و عرضی بوده که به طور معمول در اثر پیچش های شدید یا حرکات ناگهانی رخ می دهد. این نوع آسیب به دلیل پیچیدگی های شدید نسبت به سایر انواع پارگی ها نیاز به درمان خاص دارد.
پارگی باکت هندل (Bucket Handle)
پارگی باکت هندل، نسبت به سایر انواع پارگی ها بسیار نادر بوده که به صورت یک بریدگی عرضی با لبه های دندانه ای شکل در مینیسک ایجاد می شود. این پارگی باعث قفل شدن زانو و محدودیت شدید حرکت می شود و با روش های جراحی قابل درمان است.
پارگی فلپ (Flap Tear)
در این نوع پارگی، بخشی از مینیسک به شکل یک لایه یا فنجان از بدنه مینیسک جدا می شود. این پارگی باعث گیر کردن بخش جدا شده در مفصل و محدودیت حرکت زانو می شود که معمولا این عارضه نیاز به درمان جراحی دارد.
روشهای تشخیص پارگی مینیسک زانو
تشخیص دقیق پارگی مینیسک زانو برای تعیین نوع درمان و جلوگیری از آسیب های بیشتر از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. روش های مختلفی برای شناسایی این آسیب دیدگی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها پرداخته ایم:
- تست اپلی
- تست بویکا
- اولتراسوند
- سونوگرافی
- تست تسالی
- تست لاچمن
- رادیوگرافی
- معاینه فیزیکی
- تست مک موری
- آرتروسکوپی زانو
- اولتراسونوگرافی زانو
- تصویربرداری با اشعه ایکس
- تصویربرداری با ام آر آی (MRI)
- تست حساسیت در خط مفصلی
روشهای درمان پارگی مینیسک زانو
بهتر است بدانید درمان پارگی مینیسک زانو به نوع، شدت آسیب و وضعیت جسمانی فرد بستگی دارد. درمان این عارضه شامل روشهای غیرجراحی یا جراحی می باشد که به شرح زیر است:
- فیزیوتراپی
- لیزر درمانی
- پیوند مینیسک
- ترمیم مینیسک
- آرتروسکوپی زانو
- استفاده از زانوبند یا آتل
- استفاده از بریس یا عصا
- استفاده از سلول های بنیادی
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
- استفاده از کمپرس یخ به مدت 20 دقیقه
- استراحت و اجتناب از فعالیت های سنگین
- استفاده از باندهای پشتی زانو، باندهای کششی
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، پارگی مینیسک زانو یکی از آسیب های شایع در ناحیه زانو بوده که باعث درد، التهاب، محدودیت حرکتی و کاهش کیفیت زندگی فرد می شود. این آسیب دیدگی در اثر فشارهای ناگهانی، چرخش های شدید یا فعالیت های فیزیکی تکراری رخ می دهد. تشخیص به موقع و دقیق این آسیب از اهمیت بالایی برخوردار بوده و درمان آن به نوع و شدت پارگی بستگی دارد.