آکرومیوپلاستی، یک نوع جراحی شانه، شامل برداشتن بخش کوچکی از زیر استخوان آکرومیون است. این عمل، که اغلب با دقت میلیمتری انجام میشود، فضای حیاتی برای حرکت تاندونها را افزایش میدهد. جالب است بدانید که این تکنیک در دهه 1970 توسط دکتر چارلز نیر معرفی شد و از آن زمان، تحولی در درمان سندرم گیرافتادگی شانه ایجاد کرده است. امروزه، با پیشرفت تکنیکهای آرتروسکوپی، این عمل میتواند از طریق برشهای بسیار کوچک و با حداقل آسیب به بافتهای اطراف انجام شود.
آکرومیوپلاستی چیست؟
آکرومیوپلاستی یک روش جراحی است که برای درمان سندرم گیرافتادگی شانه استفاده میشود. در این عمل، جراح بخشی از استخوان آکرومیون (زائدهای در کتف) را برمیدارد تا فضای بیشتری برای حرکت تاندونهای روتاتور کاف ایجاد کند. این عمل معمولاً به صورت آرتروسکوپی شانه انجام میشود و هدف آن کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی شانه است.
آکرومیوپلاستی برای چه کسانی مناسب است؟
آکرومیوپلاستی برای همه بیماران مبتلا به مشکلات شانه مناسب نیست. مناسب بودن این جراحی به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- شدت علائم: معمولاً برای بیمارانی که درد شدید و محدودیت حرکتی قابل توجه دارند، توصیه میشود.
- پاسخ به درمانهای غیرجراحی: اگر درمانهای محافظهکارانه مانند فیزیوتراپی و داروهای ضد التهاب موثر نباشند، جراحی ممکن است گزینه بعدی باشد.
- سن و سطح فعالیت بیمار: برای افراد جوانتر و فعالتر که نیاز به بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره دارند، مناسبتر است.
- وضعیت کلی سلامت: بیماران باید از نظر جسمی قادر به تحمل جراحی و دوره بهبودی پس از آن باشند.
- نوع و علت مشکل شانه: آکرومیوپلاستی برای برخی انواع خاص آسیبهای شانه مناسبتر است، مانند سندرم گیرافتادگی.
- انتظارات بیمار: بیماران باید درک واقعبینانهای از نتایج احتمالی جراحی داشته باشند.
تصمیمگیری برای انجام این جراحی باید پس از مشاوره دقیق با پزشک متخصص ارتوپدی و بررسی کامل شرایط فردی بیمار صورت گیرد.
آکرومیوپلاستی مانع پیشرفت پارگی روتاتورکاف است؟
بخش اعظم مطالعات تصویربرداری نشان داده اند که بهبود یک پارگی ناکامل نادر است. این مسئله همچنین با مطالعات بافت شناسی از جمله مطالعات فوکودا و همکاران تایید شد که نشان دادن که پارگی های ناکامل در طول زمان به صورت خودبه خودی بهبود نمی یابند.
بنابراین به نظر می رسد پروسیجرهای غیر آناتومیک که مستقیما به محل پارگی ناکامل روتاتورکاف اپروچ نمی کنند نمی تواند مانع از پیشرفت پارگی شود. در یک مطالعه توسط هایوونن و همکاران 93 بیمار برای مدت متوسط 9 سال پس از دکومپرسیون ساب آکرومیال به دنبال سندرم ایمپینجمنت به وسیله ام آرآی یا آرتروگرافی پیگیری شدند. به نظر نرسید که دکومپرسون ساب آکرومیال بتواند از پیشرفت پلرگی روتاتورکاف جلوگیری کند.
بیماران با نتایج عالی پس از جراحی تنها 4% دچار پارگی شدن(2 مورد پارگی تمام ضخامت)، بیماران با نتایج خوب 25% دچار پارگی شدند(4 مورد پارگی کامل و 2 مورد در سطح مفصلی)، بیماران با نتایج قابل قبول 33% دچار پارگی شدند(5 مورد پارگی تمام ضخامت و 1 مورد پارگی در سطح بورسال)، و بیماران با نتایج ضعیف 55% دچار پارگی شدند (1مورد تمام ضخامت و 4 مورد پارشیال و 1 مورد در سطح بورسال و 3 مورد در سطح مفصلی).
بنابراین به دنبال پارگی پارشیال روتاتورکاف ثانویه به افزایش سن و تغییرات دژنراتیو و تغییرات بیومکانیکال پیشرفت پارگی محتمل است. علاوه بر آن، این مسئله در مواردی که پروسیجر جراحی دقیقا محل پاتولوژی اولیه را مورد هدف قرار ندهد، می تواند رخ دهد.
آیا برداشتن استخوان زیر آکرومیون (آکرومیو پلاستی) می تواند جلوی پیشرفت پارگی تاندون را بگیرد؟
مطالعات نشان داده است برداشتن استخوان زیر آکرومیون یا آکرومیو پلاستی به تنهایی نمی تواند مانع از پیشرفت پارگی روتاتور کاف گردد و تاندون به پیشرفت خودش ادامه می دهد تا زمانیکه پارگی به طرف پارگی کامل ، بزرگ و وسیع برود و بعد آن نیز ممکن است به تخریب کامل مفصل منجر شود. به همین جهت زمانیکه نیاز برای جراحی تاندون ناقص روتاتورکاف باشد حتما باید علاوه بر آکرومیوپلاستی نسوج دژنره و خراب تاندون را برداشت و بعد اقدام به ترمیم آن نمود.
عوارض جراحی آکرومیوپلاستی
آکرومیوپلاستی، مانند هر عمل جراحی دیگر، میتواند عوارضی داشته باشد. برخی از عوارض احتمالی این جراحی عبارتند از:
- عفونت: خطر ابتلا به عفونت در محل جراحی وجود دارد.
- خونریزی: ممکن است خونریزی حین یا پس از عمل رخ دهد.
- آسیب به اعصاب یا عروق: در موارد نادر، ممکن است به اعصاب یا عروق خونی اطراف آسیب وارد شود.
- سفتی مفصل: برخی بیماران ممکن است پس از جراحی دچار سفتی موقت مفصل شوند.
- ضعف عضلانی: ممکن است به طور موقت ضعف در عضلات اطراف شانه ایجاد شود.
- شکست در بهبود علائم: در برخی موارد، جراحی ممکن است به طور کامل علائم را برطرف نکند.
- واکنش به بیهوشی: عوارض مربوط به بیهوشی، هرچند نادر، میتواند رخ دهد.
- ترومبوز ورید عمقی: خطر تشکیل لخته خون در پاها وجود دارد.
- آسیب به تاندونها: در موارد نادر، ممکن است به تاندونهای اطراف آسیب وارد شود.
- نیاز به جراحی مجدد: در برخی موارد، ممکن است نیاز به عمل جراحی دیگری باشد.
لازم به ذکر است که اکثر این عوارض نادر هستند و اغلب بیماران بدون مشکل خاصی از این جراحی بهبود مییابند. پزشکان معمولاً اقدامات پیشگیرانهای را برای کاهش خطر این عوارض انجام میدهند.
