روماتیسم زانو یکی از شایع ترین عارضه های زانو بوده که منجر به درد و آسیب دیدگی مفصل زانو می شود. این بیماری بنا به دلایل مختلفی اعم از مشکلات خود ایمنی، آرتریت روماتوئید، التهاب مفصل زانو و آسیب دیدگی استخوان های زانو بوجود می آید. روماتیسم زانو بیشتر در افراد مسن مشاهده می شود و با علائمی اعم از درد، تورم و محدودیت حرکت و خشکی همراه است. لازم به ذکر است درمان قطعی برای این عارضه وجود نداشته اما روشهای مختلفی برای بهبود و پیشگیری این بیماری وجود دارد. حال با ما همراه باشید زیرا در ادامه به بررسی علائم و دلایل بروز روماتیسم زانو، روشهای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
روماتیسم زانو چیست؟
روماتیسم زانو یک نوع التهاب مزمن در مفصل زانو بوده که بنا به دلایلی همچون اختلالات خودایمنی، ژنتیک و آسیب دیدگی رخ می دهد و منجر به التهاب، آسیب دیدگی و تخریب غضروف ها و استخوان های زانو می شود. لازم به ذکر است این عارضه به صورت تدریجی پیشرفت می کند و باعث درد شدید در زانو، تورم، خشکی و کاهش حرکات زانو می شود.
دلایل بروز بیماری روماتیسم زانو
به طور کلی دلایل مختلفی برای بروز این بیماری وجود دارد که برخی از مهمترین دلایل بروز آن به شرح زیر است:
- چاقی: اضافه وزن بالا فشار بسیار زیادی به مفاصل زانو وارد می کند که این موضوع منجر به بروز روماتیسم زانو می شود.
- تغییرات هورمونی: در برخی از بانوان، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی باعث ابتلا به مشکلات مفصلی مانند روماتیسم زانو می شود.
- آسیب های قبلی و فشار بیش از حد مفصل: آسیب دیدگی ها و صدمات مکرر و انجام فعالیت های فیزیکی سنگین خطر ابتلا به روماتیسم زانو را افزایش می دهند.
- سن و جنسیت: لازم به ذکر است این بیماری بیشتر در زنان و در سنین بالا مشاهده می شود. همچنین تغییرات هورمونی نیز در بروز این بیماری نقش بسیار مهمی دارد.
- عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل وجود عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی منجر به تحریک سیستم ایمنی بدن می شود و این دسته از افراد مستعد ابتلا به بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و روماتیسم زانو هستند.
- عوامل محیطی و عفونت ها: برخی از عفونت ها و عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا استرس و اضطراب زیاد موجب فعال شدن بیماری های خودایمنی و بروز روماتیسم زانو می شود.
- آرتریت روماتوئید (RA): این بیماری خود ایمنی یکی از شایع ترین علت بروز روماتیسم زانو است. در آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی به مفاصل سالم حمله کرده و باعث آسیب دیدگی بافت های مفصلی می شود.
علائم روماتیسم زانو
همانطور که در بالا ذکر کردیم این بیماری به صورت تدریجی پیشرفت کرده و معمولا علائم آن به تدریج شروع می شود و در صورت عدم درمان مناسب ممکن است منجر به آسیب های جدی و دائمی شود. به طور کلی علائم این بیماری به شرح زیر است:
- تورم
- قرمزی
- کم خونی
- خستگی بدن
- خشکی دهان
- خشکی مفصل
- تب با دمای پایین
- سفتی مفصل زانو
- درد در مفصل زانو
- محدودیت در حرکت
- التهاب و خشکی چشم
- ضعف در مفصل زانو
- تغییر شکل و ظاهر زانو
- صدای تق تق کردن زانو
- کاهش دامنه حرکتی زانو
- گرم و ملتهب شدن ناحیه زانو
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن انگشتان پا
- توده های زیر پوستی روی نواحی استخوانی
توجه: لازم به ذکر است در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا به بهترین متخصص ارتوپد تهران ، دکتر حمیدرضا اصلانی مراجعه نمایید تا با معاینات لازم بهترین روش درمان را برای شما عزیزان تعیین نماید.
روش های تشخیص روماتیسم زانو
بهتر است بدانید روشهای مختلفی برای تشخیص این عارضه وجود دارد و معمولا با ترکیب چند روش میتوان این بیماری را به صورت دقیق و درست تشخیص داد. رایج ترین روشهای تشخیص این عارضه به شرح زیر است:
- رادیوگرافی
- سونوتراپی
- سونوگرافی
- آزمایشات خون
- ام آر آی (MRI)
- آرتروسکوپی زانو
- آرتروسنتز (درمان به کمک سوزن)
- بررسی مدارک پزشکی و معاینه فیزیکی
- بیوپسی (نمونه برداری از بافت مفصلی)
روشهای درمان روماتیسم زانو
لازم به ذکر است روش خاصی برای درمان قطعی این بیماری وجود ندارد. اما در حال حاضر روشهای مختلفی برای درمان و بهبود شرایط این بیماری وجود دارد که این روش ها به شدت و علائم بیماری بستگی دارد. رایج ترین روشهای درمان بیماری روماتیسم زانو به شرح زیر است:
- دارو درمانی: در صورت تجویز یا مشورت با پزشک میتوانید از داروهای ضد التهاب جهت کاهش درد و از داروهایی مانند متوترکسات جهت کنترل سیستم ایمنی بدن استفاده نمایید.
- فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی: فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود دامنه حرکتی بسیار تاثیرگذار است. همینطور تمرینات کششی و تقویتی در کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل زانو نقش مهمی دارد.
- کاهش وزن: در صورت برخورداری از اضافه وزن شدید باید وزن خود را کاهش دهید تا فشار زیادی از مفاصل زانو برداشته شود.
- تزریق داخل مفصلی: تزریق مایعات حاوی هیالورونیک اسید برای روان کردن مفصل و کاهش درد موثر است. همچنین تزریق کورتیکواستروئیدها به مفصل زانو منجر به کاهش درد و التهاب می شود.
- جراحی: در صورتی که روشهای غیر جراحی موثر نباشد، روشهای جراحی مانند آرتروسکوپی یا جراحی تعویض مفصل زانو به شما عزیزان پیشنهاد می شود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، روماتیسم زانو یک بیماری مزمن و التهابی بوده که منجر به اختلال عملکرد مفصل زانو می شود. روماتیسم زانو با علائم مختلفی شامل درد، تورم، خشکی و محدودیت حرکت در زانو همراه است. تشخیص این بیماری با استفاده از روشهای مختلفی اعم از مدارک پزشکی و معاینه فیزیکی، آزمایش های خون و تصویربرداری انجام می شود. درمان روماتیسم زانو شامل داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، تزریقات داخل مفصلی و جراحی است.
