مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو جهت بهبود عملکرد زانو و کاهش عوارض جراحی بسیار موثر است. مراقبت های بعد از جراحی شامل فیزیوتراپی، مصرف داروها و رعایت محدودیت های حرکتی است که در ترمیم سریعتر و بهبود دامنه حرکتی زانو نقش بسزایی دارد. به طور کلی با پیروی از دستورات پزشک و انجام تمرینات فیزیوتراپی میتوانید در کوتاه ترین زمان به فعالیت های روزمره خود بازگردید. در ادامه به بررسی مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
مهمترین مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو یکی از موثرترین روشهای درمان درد مزمن و محدودیت های حرکتی ناشی از بیماری های مفصل زانو مانند آرتروز زانو است. بعد از انجام این جراحی، رعایت مراقبت های صحیح در روند بهبودی بسیار تاثیرگذار است.
مراقبت بلافاصله بعد از جراحی
شما بعد از عمل جراحی، به اتاق ریکاوری منتقل می شوید تا تحت مراقبت های ویژه قرار گیرید. در این مرحله، پزشک و پرستاران وضعیت حیاتی شما عزیزان را بررسی می نمایند و از کنترل درد و جلوگیری از بروز عارضه هایی اعم از خونریزی یا عفونت اطمینان حاصل کنند.
کنترل درد و تورم
یکی از موضوعات بسیار مهم بعد از جراحی، کنترل درد و تورم است. معمولا پزشک به شما عزیزان داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن، داروهای ضد التهاب و ضد انعقادی جهت پیشگیری از لختگی خون تجویز می کند. البته لازم به ذکر است برای کاهش تورم و بهبود جریان خون میتوانید از کمپرس یخ به مدت 20 دقیقه استفاده نمایید.
فیزیوتراپی
یکی از مراقبت های مهم بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی منجر به تقویت عضلات مفصل زانو و بهبود دامنه حرکتی می شود و معمولا در همان روزهای ابتدایی شروع می شود. به طور کلی تمرینات کششی و تقویتی جهت حفظ و بازگرداندن حرکت زانو بسیار موثر است. فیزیوتراپیست ابتدا فیزیوتراپی را با تمرینات ساده و سبک آغاز می کند و شما باید زانوی خود را به آرامی صاف و خم کنید. بعد از چند هفته معمولا تمرینات پیچیده تر تجویز می کند که این تمرینات شامل تقویت عضلات چهارسر ران، افزایش دامنه حرکتی است.
استراحت و مراقبت از زانو
در روزهای ابتدایی بعد از جراحی باید استراحت کافی داشته باشید و انجام فعالیت های سنگین و ورزشی خودداری فرمایید. راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت فشار زیادی به زانو وارد می کند و منجر به درد یا تورم زانو می شود.
مراقبت از زخم جراحی
بعد از عمل تعویض مفصل زانو، حتما زخم های جراحی را به دقت بررسی نمایید تا از عفونت جلوگیری شود. پانسمان روی زخم برای محافظت از زخم در برابر آلودگی بوده و منجر به تسریع روند بهبودی می شود. این پانسمان باید در هنگام استحمام تعویض شود تا از تماس زخم با آب و رطوبت جلوگیری شود. بعد از شستشوی ناحیه زخم با آب ولرم، باید آن را به طور کامل خشک و تمیز نمایید تا فرایند ترمیم زخم به درستی پیش رود. لازم به ذکر است در صورت مشاهده علائمی از قرمزی، تورم و ترشح حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف داروها
جهت کاهش درد، تورم و جلوگیری از عوارض های احتمالی طبق دستور پزشک داروهای مسکن و ضدالتهاب را مصرف کنید. همچنین ممکن است پزشک جهت جلوگیری از لخته شدن خون، داروهای رقیق کننده خون تجویز کند. لازم به ذکر است مصرف خودسرانه از داروها منجر به بروز عوارض های جدی و خطرناک می شود.
پیگیری منظم با پزشک
یکی از مهمترین مراقبت های بعد از جراحی مفصل زانو، پیگیری منظم با پزشک است. شما عزیزان باید در زمان های مشخص برای بررسی روند بهبودی، وضعیت زخم و مفصل به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه نمایید.
ورزش های مناسب پس از جراحی
لازم به ذکر است ورزش یکی از اصلی ترین روش جهت حفظ قدرت و تحرک زانوها است. بعد از بهبودی میتوانید به ورزش هایی که فشار کمی به زانو وارد می کنند مانند شنا یا دوچرخه سواری را شروع نمایید زیرا این فعالیت ها منجر به تقویت عضلات اطراف زانو و حفظ دامنه حرکتی مفصل می شوند.
محدودیت در فعالیت های بدنی
در ماه های اول پس از جراحی، باید از انجام فعالیت هایی مانند دویدن، پریدن یا بالا رفتن از پله ها خودداری فرمایید زیرا این فعالیت ها فشار زیادی به زانو وارد می کند. شما عزیزان میتوانید با فواصل کم و آرام با عصا یا واکر راه بروید و به تدریج فعالیت های سبک را شروع نمایید به طوری که فشاری به ناحیه زانو وارد نشود. معمولا بعد از چند هفته و با مشورت پزشک میتوانید پیاده روی را با مسافت های کوتاه شروع کنید.
تغذیه و وزن مناسب
تغذیه مناسب یکی از مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو محسوب می شود زیرا تغذیه مناسب نقش بسزایی در سرعت روند بهبودی و کاهش فشار روی مفصل زانو دارد. مصرف مواد مغذی مانند کلسیم، ویتامین D، پروتئین و اسیدهای چرب امگا 3 به تقویت استخوان ها و مفاصل کمک بسیار زیادی می کند. همچنین لازم به ذکر است برخورداری از وزن متعادل و سالم از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار بوده زیرا چاقی فشار زیادی را به مفصل وارد می کند.
اقدامات لازم بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
- سعی کنید از پله ها زیاد بالا و پایین نروید.
- حداقل به مدت 4 هفته از رانندگی خودداری فرمایید.
- در دوران نقاهت حتما آب و مایعات فراوان مصرف نمایید.
- پوشیدن جوراب های مخصوص منجر به کاهش تورم زانو می شود.
- در هفته های ابتدایی بعد از عمل، از بلند کردن اجسام بیشتر از 5 کیلوگرم خودداری فرمایید.
- جهت راحت نشستن و برخاستن از یک صندلی که نشیمنگاه آن بالاتر از حد نرمال باشد، استفاده کنید.
- بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، حتما از سرویس توالت فرنگی استفاده نمایید تا فشار زیادی به زانو وارد نشود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو نقش مهمی در بهبودی سریع و کاهش مشکلات پس از جراحی ایفا می کنند. رعایت دستورالعمل های پزشک، انجام فیزیوتراپی، کنترل درد و تورم و حفظ فعالیت های فیزیکی جزو مهمترین عواملی بوده که باید به آنها توجه نمایید. زیرا با توجه به مراقبت های بعد از عمل میتوانید به تدریج به فعالیت های روزمره خود بازگردید.